پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد(ص) در تشریح نشانه های شخص تنبل می فرمایند:
نشانه های شخص تنبل چهار چیز است:
۱- به قدری از خود سستی نشان می دهد که کارش به کوتاهی در کارها می کشد.
2- آنچنان در کارها کوتاهی می کند که کارها را ضایع می نماید.
۳ - ضایع نمودن کارها، او را به گناه می کشد.
۴- از انجام وظیفه، دلتنگ می گردد.(1)
امام علی (ع) می فرمایند: " با عزم و اراده، به مبارزه سستی بروید".(2)
امام علی(ع) همچنین فرمودند: " مؤمن به آنچه ماندنی است راغب است و از آنچه رفتنی است رویگردان ... از تنبلی به دور است و پیوسته سرزنده و کوشاست". (3)
در قسمتی از مناجات پیامبر (ص) چنین آمده است: "وَ امْنُنْ عَلَیْنَا بِالنَّشَاطِ وَ أَعِذْنَا مِنَ الْفَشَلِ وَ الْکَسَل..." خدایا بر ما منت گذار و نشاط و شادابی به ما عنایت کن و از کسالت و سستی ما را نگهدار... . (4)
در فرازی از دعای روز چهار شنبه از امام علی (ع) آمده است: "اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ النِّسْیَانِ وَ الْکَسَلِ وَ التَّوَانِی فِی طَاعَتِکَ وَ الْفَشَل"؛ خدایا به تو پناه می برم از فراموشی و تنبلی و سستی و بی حالی در انجام وظایفی که به عهده من گذاشتی... . (5)
------------------مراجع-------------------
1- امالی صدوق، ص 636 / حکمتنامه جوان: ص 264
2- غررالحکم: 5927 منتخب میزان الحکمة: 492
3- بحارالأنوار: 78 / 26 / 92 منتخب میزان الحکمة: 492
4- مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ۹۱، ص ۱۲۴، مؤسسة الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ ق.
5-کفعمى، ابراهیم بن على عاملى، البلد الأمین و الدرع الحصین، ص ۱۲۸، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۸ ق.